Driekwart van de tieners kans maakt op een burn-out. Wat een alarmerend bericht afgelopen week. Maar liefst 75% dus!
Het verraderlijke is dat het je kan gebeuren terwijl je ogenschijnlijk alleen maar ‘leuke dingen’ aan het doen bent.
Zo vertellen de twee tieners in dit interview met Jeroen Pauw dat 26 maart jl. werd uitgezonden.
Het is niet alleen belangrijk dat tieners zich meer en meer bewust worden van de risico’s om een burn-out op te lopen, maar ook volwassenen. Want ale je je daarvan bewust bent, kun je er gelukkig ook wat aan doen om een burn-out te voorkomen!
Belangrijkste oorzaak wordt vaak gemist
Helaas zien heel veel hulpverleners en experts (ook in dit interview) nog steeds de belangrijkste oorzaak over het hoofd! Dat veroorzaakt veel onnodig leed.
“…ik had zoiets van… ik vind het gewoon allemaal heel erg leuk, dus je denkt gewoon: “Je bent jong, je bent van elastiek, dus het moet gewoon allemaal maar kunnen … “
aldus Jorieke van Noorloos die op haar 18e een burn-out kreeg.
Angus Postma deed VWO, was lid van een debatclub, nam deel aan een soort pre-universiteit, schaatste 7 keer per week en deed mee aan nationale wedstrijden.
En al werd hij steeds vaker ziek (moe, spierpijn, gewrichtspijnen), toch zag hij niet aankomen dat hij met 17 jaar in een burn-out zou belanden omdat hij zichzelf zowel lichamelijk als geestelijk te ver had gepusht.
Burn-out en perfectionisme
Wat weer opvalt (maar me niet verbaast) is dat de jongeren die extra risico lopen allemaal last hebben van perfectonisme.
Zo herken je ze onder meer aan het feit dat ze:
- Heel actief zijn;
- Het gevoel hebben te moeten presteren (voldoen aan de verwachtingen van anderen of van zichzelf);
- Sociaal gevoelig zijn (gevoelig voor de mening van vrienden en andere mensen om hen heen).
In het interview wordt ook gesproken over de duur van een burn-out.
Angus geeft duidelijk aan dat het met hem nu langzaamaan wel beter gaat en dat hij stukje bij beetje weer meer en meer kan, maar dat het gevaar aanwezig is dat je weer teveel gaat doen.
“Het kan echt jaren duren voor je er echt uit bent”,
aldus Angus.
Burn-out kan jaren duren (maar dat hoeft niet!)
Angus heeft absoluut een punt.
Want ik ben van mening dat je een burn-out gewoon weer krijgt of niet eerder achter je kunt laten dan wanneer je structureel iets doet aan de reden erachter.
Met andere woorden: Wanneer je zo perfectionistisch blijft denken en doen, loop je gewoon weer het risico dat je nog een keer (ernstig) over je grenzen heen gaat of zul je al snel weer te veel hooi op je vork willen nemen.
Toch hoeft het helemaal niet een jaar of zelfs jaren te duren voor je er overheen bent.
De burn-out wil je namelijk iets leren. En zodra je die les hebt opgepikt, zul je herstellen.
Maar als je de les niet in je eentje kunt leren, is het wel belangrijk om effectieve hulp in te schakelen. En in de meeste gevallen wordt er iets helemaal over het hoofd gezien.
Wat wordt helaas nog te vaak over het hoofd gezien?
Het gevoel te moeten presteren of doorgaan heb je niet zomaar voor de lol. Het heeft alles te maken met jouw diepe innerlijke overtuiging of het gevoel niet goed genoeg te zijn.
En zolang je dat denkt of voelt (al ben je jezelf daar waarschijnlijk niet eens altijd bewust van), zul je in het dagelijks leven je best blijven doen om maar aan te tonen dat je WEL goed genoeg bent.
En dus zul je dan toch de neiging hebben om ontspanning en rust te bagatelliseren en koste wat kost te blijven proberen te voldoen aan de verwachting van anderen, door je de mening van anderen aan te trekken enz. enz. Kortom, dan is de gevaarlijke cirkel nog niet doorbroken!
Jongeren die een burn-out hebben gehad, hebben een aantal tips geformuleerd over hoe een burn-out te voorkomen. Bijvoorbeeld:
- Nee durven zeggen
- Je grenzen leren kennen
- Leren relativeren
- Beter plannen
- Meer rustmomenten inbouwen
Dit zijn tips die op het eerste gehoor gemakkelijk klinken, maar dat in werkelijkheid vaak niet zijn. Dat komt omdat ze voor de meesten conflicteren met hun negatieve overtuigingen en zelfbeeld.
Want ja, waarom vind je het eigenlijk zo moeilijk om nee te zeggen? Waarschijnlijk omdat ‘nee zeggen’ voor jou vaak voelt als falen.
En dan zijn we weer terug bij af. Want falen wil je natuurlijk voorkomen. Dus zeg je liever geen nee.
Wat heeft prioriteit om echt van een burn-out af te komen?
Effectieve hulp is in mijn ogen dan ook hulp waarbij je niet alleen tot dit soort rationele inzichten komt (zoals de tips hierboven) maar dat je dit soort tips met een goed gevoel kunt opvolgen.
Dat je er vrede mee hebt dat je in het leven keuzes moet maken en voor jezelf moet kiezen.
En het allerbelangrijkste: Dat je tot het inzicht komt en de overtuiging krijgt DAT JE NU AL GOED GENOEG BENT!
Wat (en hoeveel) je ook doet. Om dit te kunnen geloven, dienen dus je onbewuste belemmerende gedachten, overtuigingen en gevoelens te worden aangepakt.
Zodat de kwartjes écht gaan vallen en je niet wanneer je batterij weer een beetje opgeladen is opnieuw kiest voor de doodlopende weg, maar een nieuw pad kunt inslaan.
Want op dit nieuwe pad zul je pas echt de tijd en ruimte ervaren die jij nodig hebt om te ontdekken wat jij zélf wilt in je leven, waar jij blij van wordt en wat voor jou echt belangrijk is.
En dat staat heel vaak haaks op wat jij denkt dat de maatschappij van jou verwacht.
Delen is lief ☼☼☼
Vind je dit artikel interessant? Deel het dan via onderstaande knoppen met je netwerk en laat je reactie achter onderaan deze pagina.
Recente reacties